Als scheeparts naar de Falklandeilanden/South Georgia: 1 t/m 19 december 2011

Aanbieding
Tijdens de laatste reis naar Spitsbergen speelde ik met de gedachte om voorlopig even geen poolreizen meer te maken en een andere bestemming te kiezen. Maar net terug in Nederland informeerde ik al weer bij Oceanwide Expeditions of ze nog een dokter nodig hadden voor een reis naar Antarctica. Helaas........geen plek. Teleurstelling! Maar een paar dagen later werd ik alsnog gebeld door Mark, de directeur. Een dokter had afgezegd voor een 15-daagse reis naar South Georgia met de Plancius. Of ik belangstelling had? Na een uurtje bedenktijd en googlen was ik er uit. South Georgia in antarctisch gebied heeft grote koloniën koning pinguins. Niet verder nadenken dus.............doen. En zo stond de volgende bestemming vast.

South Georgia
South Georgia is een afgelegen en onherbergzame verzameling eilanden, bestaande uit South Georgia en een keten van kleinere eilanden, de Zuidelijke Sandwicheilanden. South Georgia is veruit het grootste eiland in het gebied: 167 kilometer lang en tussen de 1,5 en 37 kilometer breed.  Het is een overzees gebiedsdeel van Groot-Brittanië bestuurd vanuit de Falklandeilanden. De eilanden waren in 1982 de inzet van de Falklandoorlog tussen Groot-Brittanië en Argentinië (http://en.wikipedia.org/wiki/Falklands_War). Er is geen inheemse bevolking op de eilanden, de huidige bewoners (een stuk of twintig à dertig) zijn Britse ambtenaren, wetenschappers en ondersteunend personeel van de British Antarctic Survey (BAS) en enkele medewerkers van het museum in Grytviken.
Vanaf de 19e eeuw tot de jaren zestig in de 20e eeuw was South Georgia een uitvalsbasis voor in eerste instantie de zeehondenjacht, en later de walvisjacht. Afgezien van een paar bewaard gebleven gebouwen, zoals de kerk en het museum in Grytviken, is de rest vervallen.
Het weer is zeer variabel. Maximum temperaturen op zeeniveau rond de 0 graden in de winter (augustus) en 8 graden in de zomer (januari). De minimum temperatuur in de winter is ongeveer -5 graden. Maar door de harde wind kan de chill factor aanzienlijk zijn. De sneeuwgrens in de zomer in het binnenland ligt op 300 meter. In South Georgia leven grote aantallen zeevogels onder andere kolonieën koning pinguins en andere soorten pinguins, aalscholvers, albatrossen, stormvogels en shags. Daarnaast zijn er veel zeehonden en regelmatig walvissen in wateren rond South Georgia te zien. Er zijn geen inheemse landzoogdieren, maar rendieren, bruine ratten en muizen zijn er wel door de komst van de mens. Er is nu een programma gaande om deze dieren te verwijderen van het eiland.

De heenreis
Op 1 december vertrok ik vanaf Schiphol. Niet alleen, maar met Marc, een vriend die ik heb leren kennen tijdens mijn reis naar Patagonië in 2006. Op het laatste moment kon hij niet mee naar Spitsbergen, maar dit keer lukte het wel. De heenreis stond in het teken van tegenslagen. Vertraging in Amsterdam, daardoor op het nippertje het vliegtuig in Madrid gehaald. Maar aangekomen in Santiago, de hoofdstad van Chili, bleek onze bagage nog in Madrid te staan. En geen mogelijkheid om die op tijd in Santiago te krijgen voor onze volgende vlucht. Een ware ramp. Onze koffers zaten vol met winterkleding. En in Chili was het hoogzomer!!! Gelukkig hadden we onze ipad´s en fotocamera´s in onze handbagage zitten.We overnachtten in Santiago (perfect hotel, recht tegenover de aankomsthal http://www.tripadvisor.nl/Hotel_Review-g294305-d676380-Reviews-Holiday_Inn_Santiago_Airport-Santiago.html). Gelukkig hadden wij nog de tijd om onze aankopen te doen. In vijf uur tijd de nodige spullen gekocht (met grote moeite, weinig aanbod). De volgende dag vertrokken we per vliegtuig via Punta Arenas naar Mount Pleasant, Falklandeilanden met allebei ACHT kilo hoofdbagage (in plaats van de in Madrid achtergebleven negentien kilo zware koffers). Goed idee voor de volgende reis: travel light!!! Per jeep over een zanderig hobbelige weg naar Stanley, de hoofdstad van de Falklandeilanden gereden om daar nog een muts, handschoenen en een t-shirt te scoren om daarna per zodiac naar de Plancius, onze verblijf de komende twee weken, te varen.

De heenreis

Route-beschrijving South Georgia-reis (van dag tot dag)
Day 1 – Saturday December 3rd 2011: To Stanley, Falkland Islands
GPS 07.00 Position: 35°02’S / 55°55’W
Day 2 – Sunday December 4th 2011: En route to South Georgia
GPS 08.00 Position: 052°01’S / 053°55W
Weather: Wind: ENE 2‐3. Weather: Fog. Temperature: 5°C.
Day 3 – Monday December 5th 2011: En route to South Georgia
GPS 08.00 Position: 053°23’S / 046°51’W
Weather: Wind: NNW 3. Weather: Light sea fog. Temperature: 6°C.
Day 4 – Tuesday December 6th 2011: En route to South Georgia arrival King Haakon Bay
GPS 08.00 Position: 054°11’S / 039°44W
Weather: Wind: W 3 ‐ 4 .Weather: Mist. Temperature: 5°C.
Day 5 – Wednesday December 7th 201: Prince Olav Harbour, Salisbury Plain, Albatross Island
GPS 08.00 Position: 054°03’S /037°07’ W
Weather: Wind: Variable 2. Weather: Clear and sunny. Temperature: 5°C.
Day 6 – Thursday December 8th 2011: Hercules Bay and Godthul
GPS 08.00 Position: 053°59’S /036°46’W
Weather: Wind: Variable 4 ‐5.Weather: Clear and sunny. Temperature: 2°C.
Day 7 – Friday December 9th 2011: Possession Bay to Ocean Harbour
GPS 08.00 Position:054°03’S / 036°52’W
Weather: Wind: West 6. Weather: Cloud and rain. Temperature: 7°C.
Day 8 –Saturday December 10th 2011: Fortuna Bay, Shackleton Walk, Stromness
GPS 05.30 Position: 54°08’S / 36°47’W
Weather: Wind: NW 4 – 5. Weather: Clear and sunny. Temperature: 5°C.
Day 9 – Sunday December 11th 2011: Drygalski Fjord, Cooper Bay, Gold Harbour
GPS 08.00 am Position: 054°49’S / 35°45’W
Weather: Wind: W slight. Weather: Clear and sunny. Temperature: 11°C.
Day 10 – Monday December 12th 2011: St Andrews Bay, Grytviken
GPS 08.00 Position: 054°26’S / 036°10’W
Weather: Wind: Variable 2. Weather: Clear and calm. Temperature: 8°C
Day 11 – Tuesday December 13th 2011: Leaving South Georgia
GPS 08.00 Position:054°00’S / 037°47’W
Weather: Wind: NW 7. Weather: Cloudy with rain. Temperature: 2°C.
Day 12 – Wednesday December 14th 2011: At Sea to the Falkland Islands
GPS 08.00 am Position: 051°59’S / 042°29’W
Weather: Wind: W 5. Weather: Partly cloudy. Temperature: 8°C.
Day 13 Thursday December 15th 2011: At sea en route to Falkland Islands
GPS 08.00 am Position: 050°43’S / 048°59’W
Weather: Wind: S 3 – 4. Weather: Clear and sunny. Temperature: 10°C.
Day 14 Friday December 16th 2011: Arrival in Stanley, Falkland Islands
GPS 04.00 am Position: 051°21’S / 54°48’W
Weather: Wind: N 3 – 4. Weather: Partly cloudy. Temperature: 7°C
Day 15 Saturday December 17th 2011: Disembarkation in Stanley, Falkland Islands

De vaarroute rond South Georgia

Kennismaking en de overtocht
Kennisgemaakt met de crew. Twee bekenden in de staf: de Franse Delphine Aurès (expeditieleider, Antartica-reis) en de Britse Jim Mayer (assistent expeditieleider, Spitsbergen-reis). Ervaren rotten en erg plezierig in de samenwerking. Verschillende bekende gezichten onder het Fillipijnse keukenpersoneel en de Russische zeelui. Bekende hut onderin gekregen. Infirmary zag er netjes opgeruimd uit. Passagiers tussen de dertig en ruim tachtig (!) jaar oud, in totaal 98. Verschillende nationaliteiten: Duitsers, Nederlanders, Amerikanen, Fransen, Denen, Zwitsers en Britten. Voertaal: Engels. Drie bijzondere groepen aan boord: een internationale groep duikers, en twee groepen (een Nederlandse en een internationale groep) die de Shackleton tocht dwars over het eiland gingen maken (hier later meer over). Na ruim drie dagen varen (me onderweg vermaakt met kaarten (Spite & Malice), lezen (Heineken ontvoering) op de ipad, en lectures) bereikten we South Georgia. Ook dit keer vonden de Scopoderm TS pleisters tijdens de overtocht gretig aftrek. Onderweg nog gestuit op een groep van zeven orka´s (killer whales: http://nl.wikipedia.org/wiki/Orka).

Aan land
Op 6 december bereikten we South Georgia. Daar zetten we de beide Shackleton-groepen af voor hun traverse en vaarden we verder. Elke dag maakten we twee landingen en/of een zodiac cruise.
Landen was niet altijd even gemakkelijk en sommige landingen werden zelfs geannuleerd vanwege het weer (te harde wind) of onveiligheid van de landingsplaats door te veel of te karaktervolle zeehonden (lees: agressieve fur seals). Als we eenmaal aan land waren, was het mogelijk op eigen gelegenheid rond te lopen of onder begeleiding van gidsen een wandeling te maken. Pinguins waren vrij dicht benaderbaar, maar het is not done om dwars door een pinguinkolonie heen te lopen. De meeste zeehonden waren veilig van dichtbij te bekijken, maar met name de eerder genoemde fur seals konden zeer agressief zijn. Veilig afstand bewaren was daarom het devies.

Shackleton
Sir Ernest Henry Shackleton (15 februari 1874 - 5 januari 1922) was een Anglo-Ierse ontdekkingsreiziger, één van de belangrijkste in de Heroic Age of Antarctic Exploration. Zijn avonturen tijdens zijn trans-antarctische-expeditie stonden centraal bij enkele lezingen en de tocht van Shackleton over South Georgia. Het verhaal in het kort:
"In 1914 startte Shackleton een nieuwe expeditie naar Antarctica dat hij deze keer dwars wilde oversteken. Hiervoor zou hij twee schepen inzetten, zijn eigen Endurance via de Wendellzee en de Aurora via de Rosszee, Hij zou met een team van zes man per slee vanuit Vahsel Bay naar de pool vertrekken en via de Beardmoregletsjer over het Ross-ijsplateau, de Aurora bij Kaap Wild in McMurdo Sound trachten te bereiken. Het team van de Aurora zou hiervoor de nodige depots aanleggen voor de tocht over het iijsplateau, Nog voor het bereiken van Vashel Bay raakte de Endurance op 19 januari 1915 echter vast in het zeeijs zonder zich voor het invallen van de winter vrij te kunnen maken. Shackleton hoopte alsnog vrij te komen bij het inzetten van de dooi in  september, maar de beweging van het pakijs oefende een fatale druk uit op het schip en op 24 oktober was hij gedwongen het schip te verlaten en zijn kamp op te slaan op het pakijs. Een maand later verging het schip. Shackleton hoopte nu op het driftende pakijs Paulet eiland te bereiken zowat 250 kilometer verderop, maar door onoverkomelijk ijs, strandden ze op ongeveer 100 kilometer van hun doel. Toen op 9 april 1916 hun ijsschots in twee'en brak, besliste hij met de drie reddingssloepen van de Endurance het dichtsbijzijnde eiland te bereiken. Na vijf dagen varen bereikte de expeditie Elephant Island. waar ze op een klein strand met de sloepen een kamp improviseerden. Aangezien het eiland onbewoond was en ver van elke scheepvaartroute was Shackleton overtuigd dat hij zelf op zoek naar hulp moest gaan. Met vijf metgezellen ging hij aan boord van de door de timmerman omgebouwde reddingssloep James Caird in de hoop South Georgia te bereiken. Op deze eilandengroep, op zowat 1000 zeemijl, bevond zich een station van Noorse walvisvaarders. Na twee weken varen waarbij ze een orkaan moesten trotseren, bereikten ze de zuidkust. Het eiland ronden om het station te bereiken was onmogelijk. Aan land gekomen besloot Shakleton om zonder enig aangepaste uitrusting de klim over de rotskust en het gebergte te wagen. Na 36 uur kwamen ze eindelijk in de haven terecht en begon hij meteen aan het opzetten van een reddingsoperatie voor zijn metgezellen op Elephant Island. Na drie mislukte pogingen kon hij met de door Chili geleende marinesleepboot Yelcho op 30 augustus alle 22 leden gezond en wel oppikken. Vanuit Nieuw-Zeeland ging hij met de Aurora de tweede groep op Kaap Wild ontzetten. Deze had zoals gepland de nodige depots aangelegd, maar drie expeditieleden waaronder de aanvoerder waren omgekomen (bron: wikipedia)."

Op deze reis was het mogelijk om de Shackleton´s voet/skitocht dwars door South Georgia te maken. De Nederlandse groep stond onder leiding van Bernice Notenboom, de eerste Nederlandse vrouw die de Zuidpool bereikte. Helaas liep deze tocht niet zoals gepland. Beide groepen bleven nagenoeg compleet steken op de Trident door verslechterde weersomstandigheden; slechts drie gidsen en twee passagiers haalden de eindstreep. De rest werd vroegtijdig door de Plancius opgepikt. Jammer van alle voorbereidingen en trainingen dat het deze groepen niet is gelukt deze dwarse oversteek van het eiland tot een goed einde te brengen. 

Op dag 8 liepen we met een groot deel van de passagiers inclusief beide Shackleton-expeditiegroepen de laatste etappe van Shakleton´s tocht: van Fortuna Bay naar Stromness harbour. Een mooie tocht.
Op dag 10 bezochten we Grytviken en vonden daar ook het graf van Shackleton en zijn trouwe metgezel Wild. Geen tijd meer voor het museum (maar nog wel de sloepen van Shackleton gezien) en museumshop. Bij de laatste zonnestralen van de dag, dus bij mooi licht, had ik nog een aantal spelende zeehonden aan het strand voor de cameralens. ´s Avonds BBQ op het dek!

National Geographic
Zowel Marc als ik zijn fervente fotografen. Het bezoek aan South Georgia was een waar fotografie-paradijs. We hebben tijdens de reis vanzelfsprekend veel foto´s gemaakt. Hier een hele kleine selectie van de gemaakte foto´s. Helaas kan ik hiermee niet het geluid, de geur en de bewegingen van de dieren overbrengen. Daarom een link naar een YouTube filmpje van een vergelijkbare reis naar South Georgia (7:16 min): http://www.youtube.com/watch?v=GDsVzVFAWrY&feature=youtu.be

De terugreis
De laatste middag op de Falklandeilanden heb ik doorgebracht in het ziekenhuis met twee passagiers. Volgende dag om 8.30 uur naar het vliegveld, terwijl de vlucht pas om 14.00 uur ging. Kennelijk hebben de plaatselijke autoriteiten dit bedacht. Vlucht via Santiago duurde veel langer dan gepland met twee extra tussenstops in Punta Arenas (Chili, complete chaos op vliegveld) en Rio Gallegos (Argentinië). Uiteindelijk lagen wij om 1.30 uur in bed in ons "vertrouwde" hotel in Santiago. De laatste twee vluchten verliepen in stijl (met vertraging en geen individuele TV-schermen, lang leve Iberia) maar op 19 december landden we weer op Schiphol, waar we werden opgewacht door mijn vader en m´n vriendin Anita.

Nawoord
South Georgia is een fantastische bestemming voor natuurliefhebbers en fotografen. De hele reis per vliegtuig en boot en het flexibele, maar drukke programma maakt het erg avontuurlijk maar best wel zwaar. Inclusief vluchten en de bootreis kostte het zes dagen om er te komen, terugreis zelfs in ons geval zeven dagen. Effectief zijn we zeven dagen op South Georgia geweest. Best wel weinig dagen voor zoveel reizen. Maar om op het eiland rond te lopen en al die dieren in zulke grote aantallen te zien, is uniek en een geweldige ervaring!!!
Ik heb me weer prima vermaakt en Marc was een geweldige reisgenoot.