Vakantie Marokko/Toubkal: (Sawadee) 8-daagse wandelreis

Klik op afb. voor vergroting


Dag 1 (3/5): Amsterdam - Casablanca - Marrakech

's Middags om 12.15 stond ik weer eens op Schiphol, dit keer om het vliegtuig te nemen naar Marokko. Waarom Marokko? Eén: mooi weer. Twee: ben er nog nooit geweest. Drie: was op zoek naar een reis van maximaal acht dagen. En vier: in Marokko ligt de hoogste berg van Noord-Afrika en ik wilde graag actief bezig zijn. 's Avonds om 19.45 aangekomen in Marrakech na 1,5 uur vertraging in Casablanca. Daar de andere (drie!!!!) groepsleden (Roelof-Jan en Paulien uit de Randstad en Gilles, de snelste marathonloper van NL uit zijn klasse) en lokale reisleider/gids (Lhoucine, uit te spreken als Hossein, geen familie van) ontmoet. Na een omelet en een kop soep in bed gedoken. Ondanks de muzikale klanken van de hotelbar maar met oordopjes snel in slaap gevallen.

Dag 2 (4/5): Marrakech - Imi Ourhlad - Tizi Oessem

Om 6.30 ging de wekker. Na een heerlijk ontbijtbuffet namen we afscheid van de bewoonde wereld en luxe en vertrokken we om acht uur met een busje naar het startpunt van de trektocht: Imi Ourhlad.

Klik op afb. voor vergroting

Daar werd onze (hoofd)bagage op 2 muilezels vastgebonden die met de 2 ezelmenners en onze persoonlijke kok alvast op pad gingen. Wij met onze daypacks en gids volgden even later. Vertrekpunt lag op ongeveer 1350 meter hoogte. Was fantastisch mooi weer. Volle zon en gelijk een stevige klim, het zou een warm dagje worden. Na het nemen van een pas (+/- 2000 meter hoog) kwamen we aan op onze lunchplek: een tweetal matrasjes bij een beekje en een overhangende rots. Salade, brood, linzen en thee (op z'n Marokkaans, dus veel suiker) klaargemaakt door Hassan, onze kok. Na in totaal ruim vijf uur gelopen te hebben, kwamen we bij onze eindbestemming van die dag: een gîte bij Tizi Oessem (1850 meter). In deze gîte (een soort berghut/hostel-idee) slapen de meeste wandelaars die we die dag tegen kwamen op de route: een grote groep Engelsen van een andere reisorganisatie, een Frans stel en twee Engelse jongens. We hadden een eigen kamer waar aan drie zijden matrassen lagen waar we op konden zitten en op slapen. Kennismaking met de bekende hurktoilet. Omdat er maar één koude douche was (voor 25 mensen), maar wel een hammam in de kelder van het gebouw zijn we daar maar snel naar toegegaan om ons wat op te frissen. Dit was m'n eerste kennismaking met een hammam. In dit geval ging het om een hele basic variant: naast een kleedkamertje van twee bij drie meter, was de badkamer van hetzelfde formaat met twee emmers en twee kranen: warm en koud. Anyway..............je bent bezweet en moe, en wat maakt het uit. Op dat moment ben je met alles tevreden. Daarna genoten van het uitzicht op het balkon van de gîte.
Uitzicht vanaf het balkon

's Avonds couscous gegeten en om 21.00 uur lagen we al in onze slaapzakken terwijl het buiten regende.

Dag 3 (5/5): Tizi Oessem - Aremd

Om 6.45 opgestaan. Ontbeten met pap en brood. Bergschoenen aan en op pad. Gelijk flink stijgen. Weer erg warm. Om uurtje of negen staat de zon al hoog aan de hemel. Namen een pas die ons naar een ander dal voerde. Volgens de gids was de pas op 2600 meter hoogte, maar m'n Suunto gaf slechts 2350 aan.

Bovenop de pas

Daarna (helaas) weer afgedaald naar 1850 meter. Altijd jammer als je eerst hebt moeten afzien om zo hoog te komen. Om uurtje of 13 uur bij onze eindbestemming van die dag aangekomen. Weer een gîte, maar dit keer een wat luxere variant. Geen hurktoiletten, echte bedden en wel drie warme douches voor de hele gîte!!! Geluncht (oa brood en de bekende salade met paprika, tomaat, ui, olijven en komkommer, aangevuld met pasta, rijst of linzen en soms met stukjes kaas en vis uit blik, en toe fruit en thee) en daarna de middag doorgebracht buiten op het balkon. Het leuke is dat je gedurende de hele reis min of meer dezelfde wandelaars tegenkomt, waar je dan de belevenissen van die dag met elkaar uitwisselt. Een heel internationaal gebeuren: Nederlanders, Fransen, Engelsen en een verdwaalde Amerikaan, Pool, Spanjaard, Chileen en Zwitser.
Uitzicht onderweg

Dag 4 (6/5): Aremd - Refugio Nelter (basiskamp Toubkal)

Om 6.45 uit de veren, 7.30 ontbijt en om 8 uur op weg na de volgende pleisterplaats: refugio Nelter, ook wel het basiskamp Toubkal genoemd. Een stevige klim van 1857 meter naar een hoogte van 3207 meter.

Onderweg naar de refugio I

Halverwege geluncht bij een beekje. Bij het laatste stuk komen we de eerste sneeuw tegen.

Onderweg naar de refugio II

De refugio zelf ligt in de sneeuw. Rond twee/drie uur 's middags komen we aan. We krijgen een slaapzaaltje toebedeeld met acht Engelse en vier Australische meiden (acht stapelbedden). Er is nog weinig manoeuvreerruimte over tussen de stapelbedden want de vloer is gevuld met rugzakken, schoenen en wandelstokken. Conclusie: één groot benauwd kippenhok...........maar wel gezellig! Er is een "woonruimte" met banken langs de muren, waar iedereen bij elkaar kruipt, want echt warm is het er niet. Omdat het ook één van de weinige ruimten is waar een kachel brandt, liggen er ook heel wat natte kledingstukken te drogen. Nog even gedoucht in de enige douche die de refugio rijk is. En de douche was warm!!! Kan merken dat we hoger komen. Last van druk op het hoofd, snellere ademhaling, rommelende buik en flatulentie. Herken de signalen. Net als tijdens de beklimming van de Kilimanjaro. Voor het slapen gaan toch maar een Diamox ingenomen. Bij de Kilimanjaro last gehad van "breath holding spells", en daar wil ik deze nacht geen last van hebben.

Basiskamp Toubkal

Dag 5 (7/5): Beklimming van de Toubkal

Vannacht vaak naar de WC geweest om te plassen. Ook wat last gehad van tintelingen van de huid. Dat is het nadeel van Diamox. Maar geen breath holding spells. En dat is veel vervelender. Redelijk geslapen. Om vijf uur op. Half zes ontbijt en zes uur op pad. Avond ervoor nog hele discussie wat aan te doen. Bij de Kilimanjaro had ik bij de nachtelijke toppoging veel te veel aan. Dit keer gekozen voor vier dunne lagen (t-shirt, icebreaker 260, mouwloze windstopper en fleece), gewone wandelbroek (zonder thermobroek) en muts plus handschoenen. Bleek ruim voldoende. Al na half uur kon de fleece uit. Van klimmen krijg je het warm.

Onderweg naar de top

Eerste stuk was erg lastig. Bevroren sneeuw, geen goede plek waar je je bergschoen op kon zetten. Had ik maar m'n cramps bij me gehad!!! Op dat moment boos op de reisorganisatie. Had net paar maanden geleden cramps aangeschaft. Speciaal nog Sawadee gebeld met de vraag of ik ze mee moest nemen. Was niet nodig volgens hen. En als het wel nodig mocht blijken, dan zou dat ter plaatse wel geregeld worden. Niet dus! Anyway.........we waren aan de klim begonnen.........en nu maar doorzetten. Na een half uur werd het gemakkelijker om de voeten goed neer te zetten. Het hielp ook toen Lhoucine met zijn pikhouweel uitsparingen in het ijs hakte, waardoor je meer grip kreeg met je schoenen. In gestaag tempo doorgeklommen, dan weer is de helling bedekt met sneeuw, dan weer met keien/rots. Weer was prima: helder en weinig wind. Laatste deel minder sneeuw en meer stenen/rots.

Onderweg naar de top

Na drie en een half uur stonden we (alle vier!!!) dan boven op de top (4167 meter hoog). Met een fantastisch uitzicht: aan de ene kant keek je uit op het Atlasgebergte, aan de andere kant zicht op de laagvlakte van Marrakech. Eindelijk een top gehaald (na mislukte toppogingen van de Kilimanjaro en de Titlis (blijven steken op respectievelijk 5150 en 3070 meter)).

Uitzicht richting Atlas-gebergte


Ik op 4167 meter


De top

Na een half uur van het uitzicht genoten te hebben begonnen we aan de terugweg. Vaak wordt gedacht dat je er dan wel bent, maar mijn ervaring is dat met name de terugweg het lastigste is. Je bent moe en ik ben meer een klimmer dan een daler. Ik vond in ieder geval de terugweg loodzwaar. Gelukkig konden we een aantal sneeuwvelden glijdend op ons achterwerk naar beneden afleggen, dus dat scheelde wel. Na ongeveer twee uur kwamen we moe maar voldaan terug bij de refugio. Snel een douche genomen (we waren de tweede groep die beneden kwam) en de natte kleding te drogen gelegd. Daarna geluncht en uitgerust. 's Avonds niet lekker en weinig trek. Negen uur 's avonds lagen we erin.

Dag 6 (8/5): Refugio Nelter - Aremd

Vannacht slecht geslapen. Buikkrampen en 's morgens aan de diarree. Imodium ingenomen, want vandaag een flinke wandeling terug naar 1850 meter. Om zes uur opgestaan, rond zeven uur ontbijt en daarna vertrek. Paulien is nog behoorlijk vermoeid en Roelof-Jan heeft vooral last van een enorme blaar. Maar beiden hoor je niet klagen. En Gilles..........de oudste van ons gezelschap............nog zo fit als een hoentje. Ongelofelijk! In vier uur tijd dalen we af naar de omgeving van Aremd, waar we slapen in dezelfde gîte als op de heenweg.

De terugweg, uitzicht op de Toubkal

Na de lunch gaan Paulien, Roelof-Jan en Gilles naar de hammam van het dorp om daarna thee te gaan drinken bij de familie van Hassan, onze kok. Ik blijf achter, want voel me nog steeds niet ok. Tijdje op balkon gezeten in de zon met uitzicht op besneeuwde bergtoppen, terwijl één voor één andere wandelaars binnen komen druppelen. Ook zicht op een lager schooltje vlak voor onze gîte, bestaande uit twee schoolklasjes. Mijn drie groepsleden komen paar uur later enthousiast terug van hun bezoek aan het dorp. 's Avonds het eten beperkt tot thee, water en beetje couscous. We liggen zoals gewoonlijk er weer vroeg in.

Dag 7 (9/5): Aremd - Imlil - Asni- Terres des Jeunes - Marrakech

Om half zeven uit de veren. De laatste wandeling staat op het programma. Slechts veertig minuten. Eitje. Ontspannen lopen we naar de doorgaande weg bij Imlil, waar we worden opgepikt door een busje. Hier eindigt onze trektocht. En geen enkele blaar!! We maken een korte stop in Asni (het plaatselijke administratieve centrum van deze streek) voor een kijkje op de lokale markt. Heel veel kraampjes met alles en nog wat: van groente tot touw, van kruiden tot kleding. We rijden daarna door naar Marrakech waar we een bezoek brengen aan een Terres des Jeunes project. Daar krijgen kinderen van arme ouders de kans om onderwijs te volgen met speciale aandacht voor het milieu. Daarna door naar ons hotel. 's Middags doe ik het rustig aan. Lees het boek "Een tafel vol vlinders" van Tim Krabbé. Mooi boek. 's Avonds gaan we met onze gids Lhoucine uit eten in een restaurant met een dakterras. Voor mij droge rijst met suiker, voor de andere mannen Tanjine en voor Paulien Pastila (een Marokkaans gerecht dat wordt gemaakt van filodeeg en dat verschillende vullingen kan hebben. De meest voorkomende is die met kip en amandelen). Stukje geproefd. Heerlijk!!! Nog een kort bezoek aan de Djemaa el Fna gebracht. Dat is het centrale plein in de stad waar Marokkanen en toeristen samen komen om te genieten van de vele eetstalletjes, slangenbezweerders, muzikanten en acrobaten.

Djemaa el Fna

Uitzicht richting Koutoubia Moskee

Dag 8 (10/5): Marrakech - Casablanca - Amsterdam

Wekker gaat om 4.30. Mijn kamergenoot Gilles vliegt samen met Roelof-Jan al om 6.30 richting NL. Roelof-Jans echtgenote Paulien vliegt met dezelfde vlucht als ik naar Amsterdam. Wij mogen uitslapen. Onze vlucht vertrekt pas om 11.10. De terugvlucht verloopt vlekkeloos en 19.30 zetten we weer voet op Nederlandse bodem. Was een erg leuke vakantie: lekker gewandeld, doel gehaald (de top van de Toubkal), leuke groep en mooi weer!